Lipoedeem en de behandeling ervan

Wat is lipoedeem?

Leestijd: 5 minuten

Lipoedeem (ook wel vetzwelling) is een chronische aandoening waarbij er sprake is van vochtophoping in de vetcellen meestal rondom de benen en heupen wat een zogenaamde ‘rijbroek’ kan veroorzaken. Grote hoeveelheden vet zijn onregelmatig verdeeld onder de huid. In tegenstelling tot lymfoedeem, doet lipoedeem zich voor aan beide zijden. Lipoedeem komt voor in, bijvoorbeeld, beide armen, terwijl lymfoedeem voor kan komen in één arm. Lipoedeem komt bijna alleen maar bij vrouwen voor en ontwikkelt zich meestal na de pubertijd. De oorzaak van lipoedeem is nog niet bekend, maar erfelijke en hormonale factoren kunnen een rol spelen. Ook zonder dat er mensen met lipoedeem in de familie aanwezig zijn, kan lipoedeem ontstaan.

Bij lipoedeem is er een vermeerdering van vocht en vet tussen de cellen. Hierdoor worden de kleinere bloedvaten tussen de cellen en de lymfevaten dichtgeknepen. Door deze druk op de bloed- en lymfevaten wordt de vochtophoping erger wat vervolgens de bloed- en lymfevaten weer verder dichtdrukt. Dit veroorzaakt uiteindelijk de pijn die patiënten met lipoedeem ervaren. Ook kan deze druk ervoor zorgen dat de bloedvaten makkelijker kunnen knappen en sneller blauwe plekken kunnen veroorzaken.

lipoedeem process

Verschillende stadia van lipoedeem

Er zijn drie verschillende stadia van lipoedeem:

Stadium 1: In stadium 1 is de huid is zacht en vrij regelmatig. Het vet onder de huid heeft een knobbelige structuur. Er is sprake van een maatverschil in het boven- en onderlichaam. Lipoedeem is in dit stadium lastig te detecteren aangezien het nauwelijks zichtbaar is.

Stadium 2: De huid heeft een grove structuur met oneffenheden. De huid kan hard aanvoelen en er is sprake van cellulite. In dit stadium is het makkelijker om lipoedeem te detecteren. Toch wordt lipoedeem nog vaak verward met obesitas of lymfoedeem.

Stadium 3: Er is duidelijk sprake van vetweefselvermeerdering. Meestal gaat lipoedeem in stadium 3 gepaard met lymfoedeem.

Stadia lipoedeem

Lipoedeem vs obesitas

Lipoedeem is niet hetzelfde als obesitas. Bij lipoedeem zijn de vetophopingen plaatselijk en zeer pijnlijk. Dit is bij obesitas niet het geval. Bij patiënten met lipoedeem verdwijnt de onregelmatige vetophoping niet door afvallen. Ook krijgen patiënten met lipoedeem verergerde klachten bij hitte of door langdurig staan.

Lipoedeem vs lymfoedeem

In tegenstelling tot lipoedeem ontstaan bij lymfoedeem de klachten meestal eerst in de voeten. Bij lipoedeem ontstaat er geen zwelling in de handen en voeten. Bij lymfoedeem is de oorzaak dat het lymfestelsel het vocht niet meer goed afvoert. Hierdoor krijg je ophopingen van vocht wat lymfoedeem genoemd wordt. Bij lipoedeem is de oorzaak nog niet bekend.

Kenmerken van lipoedeem zijn:

  • Onregelmatige verdeling van vet onder de huid
  • Symmetrie van de zwelling (in beide armen of in beide benen)
  • Komt niet voor in de handen of voeten
  • Komt vooral voor rondom de armen of benen
  • Aanleg voor blauwe plekken
  • Oorzaak is onbekend

De behandeling van lipoedeem

Lipoedeem is niet te genezen maar wel te behandelen. Bij Oedeem en Fysiotherapie Jansen behandelen wij lipoedeem. Als lipoedeem niet behandeld wordt, kan de vet- en vochtophoping verergeren. Het blijft lastig om lipoedeem in de begin stadia te ontdekken. Voor de diagnose is het aangeraden om de huisarts of een specialist te raadplegen. Symptomen van lipoedeem kunnen zijn:

  • Vermoeidheid
  • Pijn in de huid
  • Pijn in de armen/ benen
  • Zwelling bij inspanning en warmte
  • Bloeduitstortingen
  • Problemen bij lopen
  • Gewrichtspijn
  • X-benen

lipoedeem

Voeding en sport kan lipoedeem verminderen. Slechte eetgewoontes kunnen zorgen voor een toename in lipoedeem door gewichtstoename. Hierdoor is een evenwichtige voeding belangrijk bij de behandeling van lipoedeem. Naast voeding kan ook sporten zorgen voor een vermindering in lipoedeem. Tijdens het sporten is het wel aangeraden om compressiekousen te dragen om te voorkomen dat de omtrek van de benen nog verder toeneemt.

Oedeemtherapie

Lipoedeem gaat vaak gepaard met andere soorten van oedeem. De oedeemtherapeut kan u helpen om oedeem te verminderen door middel van therapie. Bij Oedeem en Fysiotherapie Jansen behandelen bij lipoedeem door middel van cupping, endermologie, leefstijl advies, versterking van het bindweefsel door bijvoorbeeld bellicon training, en manuele lymfedrainage. Neem vrijblijvend contact op voor meer informatie.

Compressiekousen

Compressiekousen houden lipoedeem stabiel. De compressiekousen zorgen ervoor de stuwing in de benen verminderd wordt. Een compressiekous met een lichte drukklasse wordt aangeraden. Bij patiënten met lipoedeem kan druk pijnlijk aanvoelen en daarom is een compressiekous met een hogere drukklasse niet aangeraden.

Meer informatie?

Voor aanvullende informatie kunt u verschillende artikelen gepubliceerd op onze website raadplegen. Daarnaast is het uiteraard mogelijk om vrijblijvend contact met ons op te nemen.

Geschreven door Lianne Hoogeveen in opdracht van Oedeem en Fysiotherapie Jansen (3 oktober 2021)

Lees Verder

Wat te doen aan sarcopenie?

Sarcopenie is het verlies van spiermassa en spierfunctie. Bij sarcopenie is de afbraak van spieren sneller dan de aanmaak van spieren…

Lees verder
Wie help Wijbren met een kleine (of grote) donatie?

De negende editie van de handbike battle start dit jaar op 22 juni met als uitdaging de klim op de…

Lees verder
Psycho-oncologie van Het Behouden Huijs

Psycho-oncologie van Het Behouden Huijs

Lees verder
Prothesetraining in Assen

Graag zetten wij deze topper in het zonnetje. Bij OFJ trainen ongeveer 40 beengeamputeerden die allemaal een prestatie op top…

Lees verder
Wilt u vrijblijvend advies of een kennismakingsgesprek?
Neem contact met ons op.
Maak een afspraak